- E nderuara gjenerat 79/80.
- Pra sic e dim ,se Kultura eshte ardhmeria e nji shoqerie ,dhe kombi.
- Dhe pa ngritjen e kultures qytetare, nuk ka ngritje te kultures kobmentar.
- Dhe kur themi se Struga e bukur,
Meriton te kete dhe nji kulture qytetare edhe me te ngritur. Sipas fakteve mund te themi, se Komuna jone e Struges ,ne krahasim me komunat tjera,,
Si Kercova, Gostivari, kurse Pogradecit si afrihemi fare, keto i kane.
Kurse Struga qytet turistik ,S’ka Teater publik, s’ka shoqeri kulturo artistike ,s’ka klube sportive si te fubollit, basketit, e tjera
Dhe nji qytet qe si ka keto, ai qytet nuk mund te jete qytet normal.
Dhe keto fakte na tregojn se ku mund te jete, apo shkon kultura jone qytetare e Struges, Andaj Apelojm qe komuna jone e Struges, duhet te investoj per kulturen eshe ma shume. - Duhet te kete Teater publik,
-Komuna duhet te riaktivizoj dhe ta financoj vet klubin fudbolistik Vllaznimin te Struges, se duhet ta kete sic e ka pase Struga Vllaznimin.
-Te krijoj (formoj) shoqeri kulturore artistike te Struges, dhe jo te krenohet me shoqeri kulturore artistike te fshatrave,
-Njiherit Komuna jone duhet te riaktivizoj dhe ta financoj shoqerin kulturore qytetare korin e Struges me mandolina qe mbante emrin Fanoli,
Qe kendoheshin kenge qytetare, dhe serenada Korcare ,
Qe e themeloj arsimtari i muzikes i paharruari Skender Ahmeti,
Pra shkatare e ketyra qe si kemi eshte Komuna jone qe nuk eshte angazhuar dhe s’ka financuar per kulture.
- Andaj mund te thuhet, se kultura qytetare strugane, po perziet me kulturen fshatare,
Se po shkaterrohet kultura qytetare,
dhe po dominon (mbi) kultura fshatare,
Dhe fshataret tregohen e mbaj veten me larte se qytetare, - Une jame fshatar, dhe gezohem qe shoqeria e fshatrave te Steuges kane evoluar per mire,
Pra edhe ate evolim kulturor qe i kane arrir shoqeria fshatate, i ka marre nga qytetaret,
Por nuk mjafton vetem se katundaret preferojn korzon (shetitoren), restoranet, e embeltoret , gati per cdo dite ,e per nate.
Dhe eshte e mire qe fshatrat kane shoqeri kulturore artistike, klube fudbolli, e tjera.
Por me rendesi eshte dhe duhet qe qyteti te kete patjeter ,teater publik, shoqeri kulturore aetistike, dhe klube sportive si te fubollit,basketit, notit etjera.
Se qyteti e zhvillon (kultivon) fshati,
Si psh fshatrat mund te kene shkolla fillore,
Por qyteti duhet te kete gjimnazin ,
Pra fshatrat mund ti bejsh si qytete,
me standart dhe mirqenje te mire,
por qytet nuk e bene,
Se qyteti ka korzon,ka teatrin, parkun, muzeun,
Nga fshatrat per rreth kane ardhur ne Struge do para 50 viteve, edhe pse jane perzier kane bere miqsi me qytetaret e vjeter, por sa i njohim pak kane ndryshuar,per vec ne standar,dhe mirqenje
Ku ne filmin shqiptar,Zonja nga qyteti ,
z Teta Ollga, ku thot ne nji moment,duke hecur neper fshat, dhe shef fshataret me bicikleta,
Dhe thot; kane shit Gomaret dhe kane bler bicikleta ,e se cu duket vetja.
-Pra sic e dim, se Kultura eshte ardhmeria e nji shoqerie, dhe kombi,
Por kulturora nuk eshte vetem standarti, dhe mirqenja e mire e nji shoqeris,
Por kulturora eshte teresia e njohurive dhe e shprehjeve te sjelljes e te edukates,
- Ne fshatin tim pas mbarimit te klases se kater (4) fillore, vijonjim ne Struge ,
Ne Struge une verenja dallime dhe me intresonjin gjerat e mira, dhe te bukura,
Pra dallonja ne mes nxenesve te Struges,
dhe nxenesve te Kalishtit,
Nxenesit e Struges te veshur bukur, kepuc ,
e canta te bukura, floket te prera bukur, nxenes te levizshem ,djem e vajzat flisnjin lirshem fol e qesh,
Dhe kur e shpjegonjin mesimin fjalet te lidhura bukur me kuptim, kuptoheshte kuptimi i mesimit,
Pra te gjitha keto veshja, shprehja, levisja, edukata qytetare,
Pra keto ishin refektim i kultures qytetare ,
Dhe ne i faliminderojm qe kane reflektuar kulture qytetare,
-Kurse ne nxenesit e Kalishtit, si djem dhe vajzat vitet e para kemi qene te urte te turpshem, jo te veshur e te rregulluar mire,
si fshatar me .
Dhe nxenesit e Struges na kane trajtuar mire,
Dhe na kane dhene kulturore qytetare,mirnjohje
-Pra ky ishte dallimi ne mes kultures te nxensve te Struges, dhe nxenesve te Kalishtes,
Pra fshatat kane marre dhe marrin nga kultura
qytetare, dhe kemi arrir ketu ku jemi
(e jo anasjetas),
Pra kur degjojm se katundaret e mbaj veten me lart se qytetaret,
Sikur nxenesit e Kalishtes te jene mbi nxensit e Struges,
Kjo do te thot se kultura qytetare po shkaterrohet (perziet), dhe po del mbi kultura fshatare, pra kjo nuk eshte progres por regres,
- – Pra edhe ne rastin e festimit te matures,
Ne ate festim pershkruan historin e dy te dashuruarve te klases time qytetate,
Dhe kur lexonjim klasa ime u emocionua nga gezimi,
Se ishim duke shpalosur nji te vertet nga elementet e kultures qytetare per DASHURIN,
Kurse dy klasat tjera te fshatrave, jo se s’kishin durimin te mbarojm leximin, por benjin zhurmusin,
Kjo deshmon dallimin, se klasat e qytetit na tregojn kulturen e qytetit, dhe klasat e fshatrave na tregojn kulturen e fshatrave, normal
Dhe kultura e shoqeris katundare, nuk mund te jete mbi kulturen e shoqeris qytetare te qytetit.
Pra klasat (shoqerin)qytetare duhet ti kultivojm se ato rrezatojn kulture qytetare,
dhe klasat (shoqeria) fshatate marrin,
sic kane marre deri me sot kulture qytetare,
Dhe jemi ketu ku jemi .
Se duke e kultivuar kulturen qytetare, njiherit kultivojm edhe kulturen fshatare.
- – Dhe per te dite se cfar kulture qytetare kane struganet Struga,
Ne se pari duhet ta kemi njohur,,dhe vlersuar personalitetin e profesorit te paharruar Ymyt Zendeli, qe do jete nji Model per shembull,
Qe ishte i vetmi, dhe i rralli ne Struge ,
dhe i rralli ne M e V dhe me gjere,
Lum Struga qe e pati.
Prof Y Zendeli ishte nji intelektual, ishte nji shkencetar, nji artist qe ne M e V ka marre vendin e pare si kitaristi me i mire ne M e V,
Ishte nji pedagog i kompletuar,
Qe nji nxenesja e tij ka thene ;
Se prof Y Zendeli kurre ne ore te mesimit nuk ka ardhur i mberzitur ( i nervozuar),
Qe do te thot se nxenesit, dhe profesionin e ka dashte me shume pasion.
Pra kjo tregon se ka qene nji profesor i vecant,dhe i rralle.
Dhe e vecanta ,se prof Y Zendeli ka pase nji kulture te larter qytetare,
Qe ne cdo rast, ne rruge ,ne cdo vend, dhe kudo qe e takoheshe ai vetem kultur qytetare reflektonte, si njerzor, i dashur, i ditur, i sjellshem, komunikus, dhe me keshilla pozitive,
Dhe prof Y Zendeli ishte qytetar i vjeter strugan
Dhe kur pershkruajm prof Y Zendeli me bindje themi se Struga eshte fat lume qe e patem ate personalitet ,
Dhe jane me fate ato nxenes qe e kane pase profesor Y Zendeli,
Se i tille njeri lind shume rralle,
Dhe me qe flasim per prof Y Zendeli duhet pershkruar te gjitha vyrtytet qe i kishte,
Ne vitet e 80 ,rinia vajzat vdisnjin per Zdravko Colicin, e ai nuk dukeshte si mashkull normal,
Ai,profedorit Y Zendeli nuk i afroheshte as te gishti i vogel per asgje ,
As per i bukur ,as per serioz, i sinqert, i mencur, i ditur, i dashur, intelektual, profesor, artist, njerzor, dhe me kulture te larte qytetare.
Por kur vjen mosha edhe trupi leshon, dhe mund te paraqiten edhe semundje te ndryshme trupore si fizike, dhe mendore,
Dhe fati ndikon ne jete.
Dhe kur te jesh shume i mire, nuk ka mundesi me te mire.
— Kultura e prof Y Zendeli na sherben si nji mjet MATES,
Se kur bejm krahasimin, kulturen e prof
Y Zendeli, me kulturen qytetare te Struges,
Na jep te dallojm, kuptojm se si eshte, dhe si duhet te jete kultura qytetare strugane,
Ne renjer, apo ne ngritje.
-Dhe njiherit na tregon , se Kryetari i Komunes duhet te jete qytetare me kulture te larte qytetare,
Qe ti perkushtohet KULTUTES , sa, dhe si duhet,
SE PA KULTURE S’KA ARDHMERI. Ju faliminderit, dhe Respekte.
S.Mustafai