Edhe skeptiku Donald Trump vendosi një maskë mbrojtëse, të pranuar në të gjithë botën si një mjet mbrojtjeje kundër përhapjes së COVID-19, e cila ende kundërshtohet nga autoritetet e Suedisë, Danimarkës, Norvegjisë, Islandës dhe Finlandës, vendet nordike me pak më shumë se 25 milion banorë.
Në rrugët e Stokholmit, Kopenhagës, Oslos apo Helsinkit, madje edhe në supermarkete, zyra, automjete, është e vështirë të gjesh njerëz me maska mbrojtëse, ku ato në fakt vishen nga një numër i papërfillshëm i njerëzve, shpesh turistë.
Sipas një studimi të kohëve të fundit, vetëm 5 deri në 10 përqind e të anketuarve në vendet nordike thanë se ata mbajnë maskë në vende publike, dhe ky numër nuk ka ndryshuar që nga fillimi i pandemisë në mars.
Në të njëjtën kohë, në njëzet vende të tjera të përfshira nga anketimi, nga India në Shtetet e Bashkuara, numri i përdoruesve të maskave është rritur mbi 70, deri në 80 përqind.
“Nëse qeveria nuk thotë qartë, ne duhet të veshim një maskë”, tha studenti 21-vjeçar Camil Fornaroli, i tronditur që kaq pak njerëz në Stokholm veshin një maskë, madje edhe në metro.
Briggite Wedel, 63 vjeçe, tha “do të ishte mirë nëse autoritetet suedeze të këshillojnë veshjen e një maske, të paktën në transportin publik”, por më pas shtoi: “Unë nuk do ta vendos atë vetë, jam duke pritur që autoritetet të marrin një vendim zyrtar”.
“Suedezët janë të përgjegjshëm. Ne ndjekim udhëzimet e qeverisë sonë, dhe nëse ata na thonë se nuk kemi nevojë për maska, ne nuk do t’i veshim ato”, pretendon Marten Sporong, 50 vjeç, një biznesmen.
Suedia ka zgjedhur një qasje më të rastësishme në trajtimin e pandemisë koronavirus, që është arsyeja pse fqinjët e saj janë skeptikë ndaj saj.
Edhe pse ata ndryshojnë në qasjen e tyre ndaj trajtimit në krahasim me Suedinë, vendet nordike janë unike në veshjen e maskës. Sidoqoftë, një qëndrim i tillë është vënë në dyshim ditët e fundit.
“Përveç Suedisë, në këto vende (nordike) ka pasur shumë pak raste. Prandaj, unë nuk i gjykoj ata, për sa kohë që ka një mirëmbajtje të arsyeshme të distancës fizike dhe për sa kohë që kontaktet me të infektuarit kërkohen në mënyrë korrekte. Por do të ishte akoma mirë të mbahet”, thotë K.K. Cheng, një epidemiolog në Institutin e Shëndetit në Birmingham.
I pyetur nëse po mendonte të ndryshonte udhëzimet për popullatën, epidemiologu suedez Anders Tegnel u përgjigj se ai ishte ende duke pritur për “një formë të provave që maskat janë efektive”.
Në Danimarkë, autoritetet shëndetësore rekomanduan me ngulm veshjen e një maskë në fillim të korrikut pa mendimin e Organizatës Botërore të Shëndetit (OBSH). Por rekomandimi vlen për një numër shumë të kufizuar të çështjeve, kryesisht kur testohen në spitale ose në transport publik, pas kthimit nga zonat e rrezikut.
“Për momentin, maska nuk ka kuptim”, tha drejtori i administratës shëndetësore daneze, Soren Brostrom.
“Por, në planin afatgjatë, a mund të jetë e dobishme në transportin publik ose diku tjetër? Sigurisht, kjo duhet të vlerësohet”, i tha ai televizionit danez DR.
Mendimi i barabartë mbizotëron në Norvegji dhe Finlandë – në parim, maskat nuk kundërshtohen në këto vende.
“Tani për tani, ne jemi me fat … Por mund të duhet ta parashikojmë veshjen në të ardhmen nëse numri i infeksioneve rritet”, thotë mjeku Are Stuvic Berg në një institucion publik shëndetësor norvegjez.
“Kjo pyetje mund të lindte në vjeshtë kur të gjithë kthehen nga pushimet”, beson Mika Salminen, një zyrtare finlandeze e shëndetit publik.