(Analizë në vigjilje të regjistrimit të popullsisë në Maqedoninë Veriore)
Abdulla MEHMETI
Teza
1. Asnjë pushtet okupator apo diktatorial, asnjë ideologji reaksionare në botë nuk e ka trajtuar ndonjë popull autokton të një vendi si përqindje dhe shumë numerike, siç i ka trajtuar shqiptarët pushteti i Maqedonisë Veriore nga viti 2001 e deri më sot.
2. Kjo formë e diskriminimit të shqiptarëve nuk ndalet vetëm te mohimi i përkatësisë etnike por edhe i gjuhës shqipe, e cila trajtohet me ligje dhe kushtetutë si gjuhë të cilën e flasin qytetarët e vendit, të cilët përbëjnë mbi 20%, jo si gjuhë amtare që ka emër dhe i takon një populli me histori, kulturë dhe identitet të veçantë.
3. Faktori politik shqiptar, i cili i përfaqëson shqiptarët në pushtet nga viti 2001 e deri më sot, bazë mbështetëse dhe platformë të veten për garantimin e të drejtave të shqiptarëve dhe barazinë e tyre në këtë shtet e konsideron Marrëveshjen kornizë të Ohrit, e shqiptarët i trajton si pakicë kombëtare ndërsa gjuhën shqipe si gjuhë e një grupi të qytetarëve pa identitet, të cilët përbëjnë mbi 20% të popullsisë dhe që flasin një gjuhë tjetër të ndryshme nga gjuha zyrtare maqedonas, prandaj, regjistrimi real i popullsisë nuk i konvenon kësaj strukture politike, e cila e humb primatin në skenën politike, me shkuarjen në histori të këtij realiteti të rrejshëm siç e ka paraqitur Marrëveshje e Ohrit dhe mbështetësit e saj. Çfarëdo rezultati nga regjistrimi i ardhshëm i popullsisë në Maqedoninë Veriore, i cili do të ishte afër 20-25% do të ishte i pranueshëm edhe për faktori politik shqiptar në pushtet, ndërsa çdo rezultat ndryshe, që mund t’i nxjerrë shqiptarët qoftë edhe me një banor më tepër se 30%, do të jetë debakël dhe devalvim i kësaj politike të derisotme që ka ndjekur klasa politike shqiptare në këtë shtet. Në këtë pikëpamje, këto struktura politike të shqiptarëve janë në frymë të njëjtë me atë të pushtetit, që shqiptarët të trajtohen edhe më tej si pakicë dhe të sundohen më lehtë.
4. Pavarësisht nga presioni ndërkombëtare dhe kushtëzimi për anëtarësimin e vendit në BE, si edhe nga opinioni i brendshëm, secila palë për llogaritë e veta, as pushteti aktual në Maqedoninë Veriore nuk është i gatshëm ta paraqesë numrin real të popullsisë dhe përkatësinë etnike të banorëve të këtij shteti.
5. Beteja për numra dhe përqindje e shqiptarëve në Maqedoninë Veriore, e imponuar nga pushteti dhe klasa politike e korruptuar, është betejë për barazi qytetare, liri dhe të drejta kombëtare të mohuara.
NËN KTHETRAT E DISKRIMINIMIT POLITIK, KUSHTETUES DHE LIGJOR PËRMES NUMRAVE DHE PËRQINDJES
Më në fund, pushteti në Maqedoninë Veriore ka vendosur seriozisht ta realizojë operacionin e madh statistikor për regjistrimin e popullsisë, me miratimin e ligjit përkatës nga parlamenti, që pritet të zhvillohet nga 1-20 prill të këtij viti.
Se çfarë regjistrimi mund të realizohet nga institucionet e pushtetit aktual është shumë e qartë. Për bindjen tonë, në stilin “As me shehër, as me Barilevë”, siç thotë shprehja popullore, që domethënë, në radhë të parë të përmbushen detyrimet ndërkombëtare të shtetit (vetëm Somalia dhe Maqedonia nuk kanë bërë regjistrim të popullsisë më tepër se 10 vitet e fundit), pse këtë e kërkon edhe BE për fillimin e bisedimeve për anëtarësimin e këtij vendi, t’i përmbushin deri diku edhe kërkesat e faktorit politik shqiptar, por, të mos bëhet një regjistrim real sa të “cenohen” interesat e pushtetit, sidomos të opozitës nacional-shoviniste, e cila më lehtë i pranon të gjitha rreziqet mbi shtetin, se sa të bëhet i ditur numri i saktë i banorëve sipas përkatësisë etnike, sidomos numri i shqiptarëve.
Disa parti politike, të fryra nga nacional-shovinizmi, si edhe disa qarqe politike dhe intelektuale, abece të tyre për mbijetesë e kanë manipulimin e opinionit, për të mbijetuar edhe më tej në skenën politike, duke e ushqyer anëtarësinë, simpatizuesit dhe përkrahësit e tyre me të “vërtetën” e tyre, siç e kanë mësuar nga të parët komunistë jugosllavë, të stërmbushur me urrejtje ndaj shqiptarëve.
Këto parti dhe qarqe intelektuale nuk lënë rast dhe mundësi pa përmendur se, shqiptarët në Maqedoninë Veriore nuk përbëjnë as 20% të banorëve, por nga 11-17%, që domethënë, sa kanë dëshirë ata, për t’i mbajtur më lehtë nën kontroll dhe sundim shqiptarët vendës, për t’ua përcaktuar masën e të drejtave dhe lirive të tyre, për t’ua planifikuar zhvillimin e sotëm dhe perspektivën në të ardhmen, me dëshirën më të madhe për asimilimin ose shpërnguljen e tyre sa më tepër në botën e jashtme, siç e kanë bërë deri më sot, por edhe realizimin e ëndrrave të tyre raciste, siç i shprehin pa ndalur nëpër protesta, me afishe dhe slogane të tipit: “Shqiptari i mirë, shqiptari i vdekur”, “Vdekje për shqiptarët”, “Dhoma gazi për shqiptarët” etj. Kjo mendësi egërsirash nuk është e panjohur për opinionin e brendshëm dhe të jashtëm, por pak është e studiuar nga faktori politik shqiptar vendës, fatkeqësisht!
A duhet të bëhet politikë me numrin e banorëve? Sigurisht që jo, sikur të jetonim në një shtet demokratik, me liri të garantuara, barazi të mbrojtur nga ligji, kushtetuta dhe pushteti, si për shembull, në shtetet e Skandinavisë, në Kanada apo Australi, por në rrethanat ballkanike, ku ende pushtetet dhe skena politike vlon nga urrejtja, shovinizmi dhe shfryrjet raciste e disa popujve ndaj popujve të tjerë, jo vetëm që nuk heq dorë politika nga ndërhyrja në këto çështje, mbajtja nën kontroll e politikave demografike dhe mbi regjistrimin e popullsisë, por gjithçka varet nga niveli i demokratizimit të saj dhe i pjekurisë së shoqërisë në vend. Më saktë, asnjëfarë ndryshimi esencial dhe ndërgjegje demokratike nuk shohin qytetarët në pushtetin aktual, te pjesa më e madhe e faktorit politik dhe në mediet e vendit.
Pa dashur ta rëndojmë gjendjen mendore të qytetarëve shqiptarë dhe të tjerëve në lidhje me procesin e regjistrimit të popullsisë, që pritet të realizohet gjatë këtij viti, për shkak të gjendje së tyre të rënduar ekonomike dhe shëndetësore nga pandemia aktuale, me këtë rast do të mjaftonte të përmendim vetëm disa teza të paraqitura gjatë kohës së fundit, nga gazetarë, analistë, politikanë dhe medie, të cilat kryesisht i bien telit të pushtetit, që të gjendet një “kompromis në heshtje” në lidhje me këtë çështje, më saktë, të realizohet një regjistrim nga i cili do të mbeteshin të kënaqur shumica, por, mashtrimi, falsifikimi dhe politika demografike diskriminuese ndaj shqiptarëve nuk do të merrnin fund as kësaj radhe.
Këta faktorë që përmendëm, ka kohë që kanë filluar me fushatën e tyre “ndërmjetësuese”, ku dëshiron të del edhe pushteti me rezultatet e regjistrimit të ardhshëm të popullsisë. Në këtë rast, numri i banorëve shqiptarë nuk do të arrinte (lejohej) të jetë mbi 27-28%. Nëse i keni ndjekur deklaratat e disa politikanëve dhe pushtetarëve shqiptarë gjatë ditëve të fundit, ky përfundim mund të nxirret shumë lehtë.
Sidoqoftë, është tepër naive të konsiderohen si indikatorë me rëndësi, numri i pasaportave të dhëna shqiptarëve (mbi 30%), përderisa të gjithë banorët shqiptarë nuk janë të pajisur dhe as kanë nevojë për t’u pajisur me pasaporta, që këto të dhëna të konsiderohen relevante për numrin e saktë të banorëve shqiptarë në këtë shtet. Edhe numri i nxënëseve shqiptarë të përfshirë në shkollat fillore me mësim në gjuhën shqipe (mbi 32%) nuk është një tregues aq i saktë, përderisa jo të gjithë nxënësit shqiptarë mësojnë në shkollat fillore me mësim në gjuhën shqipe, në këtë vend. Deklaratat publike mbi këto teza janë dhënë nga dy ish-ministra shqiptarë nga radhët e partisë në pushtet, i Punëve të Brendshme dhe i Arsimit dhe Shkencës.
Të dhënat më të besueshme dhe relevante për numrin e banorëve shqiptarë janë numri dhe përqindja e fëmijëve të lindur nga prindër me përkatësi etnike shqiptare, siç janë publikuar edhe të dhëna zyrtare nga vetë institucionet e shtetit (Enti Shtetëror i Statistikës), nga del se, mesatarisht ky numër gjatë tri dekadave të fundit asnjëherë nuk ka qenë më i ulët se 35%. Me këtë rast duhet të përmendet edhe fakti se, nga prindër që përkohësisht janë në botën e jashtme, lindin çdo vit nga 3500-5000 fëmijë shqiptarë me prejardhje nga Maqedonia Veriore, që përbëjnë jo më pak se 1/3 e numrit të përgjithshëm të fëmijëve shqiptarë të lindur çdo vit në vend dhe në mërgatë.
Çfarë regjistrimi mund të presin shqiptarët nga një pushtet i cili nuk publikon asnjëherë të dhëna të sakta për numrin e banorëve të shpërngulur gjatë viteve të fundit, për numrin e fëmijëve të lindur në botën e jashtme, prindërit e të cilëve nuk do të kenë mundësi të regjistrohen kësaj radhe në rubrikën e banorëve rezidentë të shtetit?!
Nuk ka ide më johumane, primitive dhe shoviniste, se sa manipulimi me numrin e banorëve të një shteti, i cili ende përpëlitet për mbijetesë në skenën politike ndërkombëtare, por deklaratat e tipit të shovinistëve siç i dëgjojnë shqiptarët gati çdo ditë nga analistë, politikanë dhe medie në gjuhën maqedonase, të cilat pushtetit nuk i bëjnë përshtypje, janë kulmi i kësaj egërsie dhe marrëzie, prandaj, asgjë nuk mund të paraqesë befasi nga pushteti i këtij vendi edhe në të ardhmen, për aq më tepër kur edhe përfaqësues të partive politike shqiptare në pushtet deklarojnë se, numri i shqiptarëve nuk mund të del më pak se 25%, përkatësisht 20%, sa e ka përcaktuar Marrëveshja kornizë e Ohrit, e cila tani është edhe pjesë e Preambulës, bërthamës politike të Kushtetutës aktuale dhe e konceptit të shtetit njëkombës të Maqedonisë Veriore.