16 Shtator, Shkup 2020 – Shkalla e rritjes mbi 4 % dhe rritja e pagave me 20% në 30%, në fakt mbi 32 mijë denarë në katër vitet e ardhshme për të përmirësuar standardin e qytetarëve dhe ekonominë në vend. Këto janë qëllimet dhe detyrat kryesore të Ministrit të financave Fatmir Besimi në mandatin e ardhshëm katër-vjeçar si financieri i parë. Ai tregon se detyra e tij dhe e ekipit të tij është të rikthejnë vendin në rrugën e duhur sa më shpejt të jetë e mundur, e cila do të sjellë rritje solide ekonomike, paga të denja, krijimin e vendeve të punës dhe uljen e papunësisë, politikën e parashikueshme të taksave dhe në përgjithësi, një të ardhme europiane për qytetarët.
– Ekipi im dhe unë tashmë jemi duke punuar në mënyrë aktive mbi masat dhe politikat që do të ofrojnë mbështetje për rinovimin e një rritjeje të qëndrueshme dhe gjithëpërfshirëse, përfitimet e të cilave do të shijohen nga sa më shumë qytetarë të jetë e mundur. E para dhe më e rëndësishmja, deri në fund të mandatit për ta kthyer ekonominë në rritje solide dhe të qëndrueshme prej 4%, e cila do të krijojë një bazë solide për dyfishimin e rritjes ekonomike mesatare afatgjatë prej 2.6 përqind në 10 vitet e fundit në 4% në 5% rritje në periudhën e ardhëshme. Pas përfundimit të krizës, për të mundësuar rritjen e pagës mesatare deri në fund të mandatit nga 20 në 30%, në varësi të gjatësisë dhe ndikimit të epidemisë në botën dhe ekonominë e brendshme, e cila realisht do të mundësojë një rritje të pagës minimale – tha Ministri i Financave Besimi në një konferencë për shtyp në Ministrinë e Financave.
Ai tregon se Ministria e Financave po punon intensivisht në paketën e katërt të masave që synojnë rimëkëmbjen ekonomike, forcimin e likuiditetit dhe stabilitetin financiar të kompanive, stimulimin e konsumit privat dhe inkurajimin e investimeve në ekonomi.
– Do të punojmë për të përfunduar shpejtë trendin negativ dhe për të zvogëluar ndikimin në ekonomi në tremujorin e tretë dhe të katërt, dhe në 2021 të kemi një rritje pozitive, me kusht që të mos ketë përkeqësim të situatës epidemiologjike. Në mënyrë të veçantë, këto masa duhet të ndiqen sipas atyre të mëparshme dhe për të “injektuar” një injeksion të ri të likuiditetit në ekonomi. Në këtë drejtim, disa nga masat ekzistuese që kanë potencialin për të mbështetur më tej rimëkëmbjen ekonomike janë duke u rikonceptuar ose përmirësuar, tha ai.
Pritjet janë që në vitin 2021, me shterimin e efekteve anësore të pandemisë dhe përmirësimin e shfrytëzimit të kapaciteteve prodhuese, si dhe rritjen e pritur të eksportit brenda aktiviteteve tradicionale, pritet ringjallja e aktivitetit të eksportit. Në periudhën afatmesme, në kushtet e një stabilizimi të rritjes së kërkesës së jashtme dhe rritjes së potencialit të eksportit në vend përmes hyrjes së IHD-ve, eksporti pritet të ketë një kontribut të fortë në rritjen ekonomike.
Besimi vuri në dukje se gjatë krizës, do të merren masa për të siguruar që shkalla e papunësisë të mos rritet ndjeshëm dhe pas përfundimit të krizës dhe deri në fund të mandatit të vazhdojë dinamikën e uljes së shkallës së papunësisë me 3 pikë përqindje në vit.
Ai tregon se përmes konceptit të financimit SMART (financimi strategjik, i qëndrueshëm, i orientuar drejt reformave dhe transparente), përmes qëllimeve dhe objektivave të qarta dhe funksionimit të përgjegjshëm dhe transparent, këto qëllime mund të arrihen.
– Asnjë mision, asnjë qëllim nuk mund të arrihet pa një qasje dhe strategji të menduar mirë për realizimin e tij. Jam zotuar të prezantoj konceptin e “SMART finance”, një sistem të financave publike, i cili do të bazohet në një strategji të qartë dhe do të jetë i qëndrueshëm, i përgjegjshëm, i orientuar drejt reformave dhe transparent. Nga këndvështrimi i filozofisë ekonomike ose ekonomisë politike, kjo do të nënkuptojë përpjekjen për një model më efikas dhe më të drejtë të financave publike, të parë në aspektin e të ardhurave, shpenzimeve dhe mënyrës së financimit, thënë gjerësisht se si është mbushur thesari i shtetit dhe si dhe ku shpenzohen paratë e qytetarëve, thotë Besimi.
Ai thotë se buxhetimi tradicional, i cili bazohet në nivelin afatshkurtër dhe në rritje të financimit, duhet të riorientohet drejt buxhetimit afatgjatë të orientuar drejt rezultateve në arritjen e qëllimeve strategjike.
– Performanca e institucioneve duhet të shihet dhe në përputhje me rrethanat duhet të përcaktohet se sa fonde do të alokohen për institucionet buxhetore për projekte, në përputhje me rezultatet. Në atë mënyrë, planifikimi joreal që kemi pasur për vite, madje me dekada, do të kapërcehet, ku shpenzimet kapitale janë shumë të planifikuara në mënyrë joreale, dhe të cilat vërtet dështojnë në realizim. Për më tepër, planifikimi nga një vit fiskal në tjetrin duhet të jetë më i orientuar drejt planifikimit afatgjatë. Shumica e projekteve strategjike dhe kapitale nuk janë realizuar gjatë një viti fiskal, por gjatë disa viteve. Aftësia për të përcaktuar dinamikën e vërtetë të projektit në një periudhë afatmesme mund të jetë thelbësore për realizimin e këtij projekti, tha Ministri i financave.
Ai tregon se gjatë hartimit të politikave dhe masave ne do të udhëhiqemi nga parimi i përgjegjësisë dhe matja e rezultateve në arritjen e qëllimeve përmes të ashtuquajturave Treguesit Kryesorë të Performancës SMART (qëllimi specifik S, K-matshëm, A-i arritshëm, R-relevant, kornizë kohore-T), objektivat duhet të jenë të specifikuara mirë, të matshme, të arritshme, të rëndësishme dhe të kenë një afat kohor për zbatimin.